2. Để giải bài tập này, các cm cần thấy được sự khác biệt của việc dùng từ được hay từ bị trong câu

Câu 2. Chuyển đổi mỗi chủ động cho dưới đây thành hai câu bị động -một câu dùng từ được ,một câu dùng từ bị.Cho biết sắc thái nghĩa của câu dùng từ được với câu dùng từ bị có gì khác nhau.

Để giải tập này, các cm cần thấy được sự khác biệt của việc dùng từ được hay từ bị trong bị động: câu bị động dùng được có hàm ý đánh giá tích cực về sự việc (sự việc là đáng mong muốn), câu bị động dùng bị có hàm ý đánh giá tiêu cực về sự việc (sự việc là không đáng mong muốn).

Có những sự việc đã nhất trí đánh giá là tích cực hoặc tiêu cực (ví dụ: Bạn ấy được thưởng / Nó bị chó cắn), nhưng có những sự việc mà cách đánh giá phụ thuộc vào nhận thức, tình cảm chủ quan của người viết hay người nói. Chẳng hạn câu a có thể chuyển đổi thành câu bị động theo hai cách

- Em bị thầy giáo phê bình. (Em cho rằng, để thầy giáo phê bình là điều tồi tệ)

- Em được thầy giáo phê bình. (Em cho rằng mình sẽ tốt hơn nhờ sự phê bình của thầy giáo).

Tương tự ta có câu b, c.

b) Ngôi nhà ấy đã bị (được) người ta phá đi.

c) Sự khác biệt giữa thành thị và nông thôn đã bị / được trào lưu đô thị hóa thu hẹp.