5. Nhìn lại toàn bộ bức tranh mà tác giả đã miêu tả trong bài thơ, ta càng thấy rõ hình ảnh con người vừa làm chủ tự nhiên ( Ra đậu dặm xa dò bụng biển ; Dàn đan thế trận l­ới vây giăng ), vừa phô vẻ đẹp hoà quyện cùng thiên nhiên ( Câu hát căng buồm cùng gió khơi ; Thuyền ta lái gió với buồm trăng , L­ớt giữa mây cao với biển bằng ; Câu hát căng buồm với gió khơi , Đoàn thuyền chạy đua cùng mặt trời ). Trong sự hài hoà ấy, vũ trụ cũng đư­ợc cảm nhận cùng với sự vận động theo nhịp sống của con ng­ời : Ta hát bài ca gọi cá vào , Gõ thuyền đã có nhịp trăng cao . Đúng nh­ nhà thơ Huy Cận đã bày tỏ :

“Khung cảnh trên biển khi mặt trời tắt không nặng nề tăm tối mà mang vẻ đẹp của thiên nhiên tạo vật trong quy luật vận động tự nhiên của nó. Ở đây, tôi đã miêu tả khung cảnh tạo vật với cảm hứng vũ trụ. Nếu tr­ớc cách mạng, Vũ trụ ca còn buồn thì bây giờ vui, tr­ớc là tách biệt, xa cách với cuộc đời thì hôm nay, lại gần gũi với con ng­ời. Bài thơ của tôi là cuộc chạy đua giữa con ngư­ời và thiên nhiên, và con ngư­ời đã chiến thắng. Tôi coi đây là một khúc tráng ca, ca ngợi con ngư­ời trong lao động với tinh thần làm chủ, với niềm vui.”