Câu 20 trang 114 SGK Đại số và Giải tích 11 Nâng cao

Câu 20. Trên tia Ox lấy các điểm A 1 , A 2 , …, A n , … sao cho với mỗi số nguyên dương n, OA n = n. Trong cùng một nửa mặt phẳng có bờ là đường thẳng chứa tia Ox, vẽ các nửa đường tròn đường kính OA n , n = 1, 2, … . Kí hiệu u 1 là diện tích của nửa hình tròn đường kính OA 1 và với mỗi n ≥ 2, kí hiệu u n là diện tích của hình giới hạn bởi nửa đường tròn đường kính OA n – 1 , nửa đường tròn đường kính OA n và tia Ox (h 3. 3). Chứng minh rằng dãy số (u n ) là một cấp số cộng. Hãy xác định công sai của cấp số cộng đó.

Giải:

Với \(n ≥ 2\) ta có :

\(\eqalign{
& {u_n} = {1 \over 2}\left( {\pi {{OA_n^2} \over 4} - \pi {{OA_{n - 1}^2} \over 4}} \right) \cr
& = {1 \over 8}\pi \left[ {\left( {{n^2} - {{\left( {n - 1} \right)}^2}} \right)} \right] \cr
& = {{\left( {2n - 1} \right)\pi } \over 8}\,\left( {n \ge 2} \right) \cr
& \Rightarrow {u_{n + 1}} - {u_n} = {{2n + 1} \over 8}\pi - {{\left( {2n - 1} \right)} \over 8}\pi = {\pi \over 4},\forall n \ge 2 \cr} \)

Mặt khác

\({u_2} - {u_1} = {{3\pi } \over 8} - {\pi \over 8} = {\pi \over 4}\)

Vậy  \({u_{n + 1}} - {u_n} = {\pi \over 4}\;\forall n \in\mathbb N^*\)

Do đó (u n ) là cấp số cộng với công sai  \(d = {\pi \over 4}. \)